Blauwalg bestrijden

Last van blauwalg in uw aquarium? Lees hier alles over het ontstaan en bestrijden van blauwalgen!

Wat is blauwalg?

Blauwalgen zijn eigenlijk geen algen, maar een cyanobacterie. Cyanobacteriën zijn een diverse en veerkrachtige groep bacteriën die groeien door gebruik te maken van fotosynthese zoals dat ook gebeurt bij planten. In zoetwateraquaria staat blauwalg bekend om zijn levendige blauw-groene kleur, maar het kan ook voorkomen in bruine, zwarte of zelfs rode kleurtinten.
Blauwalgen beginnen als een klein plekje groene algen die uiteindelijk uitgroeien to een dikke slijmlaag die zich uitstrekt over de bodem, decoratie en planten.

Naast de kleur kunnen blauwalgen ook geïdentificeerd worden door een muffige, rottende geur die het afgeeft.

Is blauwalg schadelijk voor vissen en planten?

Blauwalgen zijn zeker schadelijk voor vissen en planten. Sterker nog, ze zijn ook schadelijk voor mensen: bij zomerperiodes met langdurig warm weer, weinig regen en wind zie je regelmatig meldingen voorbij komen dat je niet moet zwemmen in vijvers en plassen in verband met blauwalg.
De cyanobacteriën geven giftige (toxische) stoffen af in het water. Het rottingsproces in de drijflaag haalt veel zuurstof weg waardoor aquarium planten, vissen, garnalen en andere aquariumbewoners kunnen sterven. Vanwege dit gevaar moet je zo snel mogelijk beginnen met blauwalg bestrijding.

Wat is de oorzaak van blauwalg?

In zijn algemeenheid komen blauwalgen vaak voor in warme, langzaam bewegende en voedselrijke wateren. In de aquariumhobby zien we blauwalgen vaak opduiken in aquaria waarin zich veel afvalstoffen bevinden, zoals rottende bladeren, een vuile bodem, een slecht functionerend filter of voedselresten.

Een tweede oorzaak van blauwalg groei in een aquarium kan liggen aan een onvoldoende watercirculatie. Als er niet voldoende stroming is, kunnen er zogenaamde ‘dead spots’ ontstaan. Op die plekken worden er te weinig voedingstoffen en CO2 geleverd aan planten die slecht groeien of zelfs langzaam afsterven. Op deze plekken blijft dan vaker organisch afval op de aquarium bodem liggen wat op de duur kan leiden tot de vorming van blauwalg.

Een derde oorzaak kan liggen in een tekort aan nitraat (NO3). Nitraat is een belangrijke voedingsstof voor aquariumplanten, maar blauwalgen kunnen prima doorgroeien zonder nitraat. Waar bij een nitraat tekort planten het dus moeilijk krijgen kunnen blauwalgen juist floreren.

De laatste oorzaak die we hier willen benoemen is een te hoge concentratie ammoniak (NH3) in het aquarium. Een te hoge concentratie ammoniak in een ingedraaid aquarium is meestal te wijten aan uitwerpselen van vissen, overvoeren van vissen, rottende planten of een slecht werkend filter.

Afhankelijk van de pH-waarde kan de één in de ander veranderen: bij een pH waarde van boven de 7 wordt er relatief veel ammoniak gevormd en bij een pH waarde onder de 7 juist veel ammonium (NH4). Terwijl er tegen ammonium vrijwel geen bezwaar is, is ammoniak toxisch voor vissen en andere aquariumbewoners.

Wat te doen tegen blauwalg in het aquarium?

Zoals altijd, geldt hier ook: voorkomen is beter dan genezen. Daarom eerst een aantal tips ter voorkoming van blauwalg in uw aquarium:

1. verwijder regelmatig organisch afval uit uw aquarium. U kunt hiervoor het beste een aquarium stofzuiger gebruiken. Maak bij het voeren van vissen gebruik van een voederschaal of voederbuis.
2. Zorg voor voldoende stroming in uw aquarium. Zorg er voor dat u een aquarium filter heeft met voldoende vermogen of voeg eventueel een stromingspomp toe. Ook kunt u een luchtpomp met zuurstofsteen toevoegen voor extra zuurstof in het aquarium.
3. Meet regelmatig de pH waarde van uw aquarium. Is deze ruim boven de 7? Breng dan de pH waarde omlaag. Blauwalgen verdragen zure pH waarden (onder de 7) slecht.
4. Houd de nitraat-waarden goed in de gaten. Dit kan eenvoudig via een teststrip. Vermoed je specifieke problemen met het nitraat, dan kun je ook een meer nauwkeurige test kopen, die alleen deze stof meet. Is de nitraatwaarde te laag, gebruik dan een goede plantenbemesting om voldoende voedingsstoffen aan je aquariumwater toe te voegen.

Heeft u toch blauwalg in uw aquarium? Dan zijn dit de stappen om ze te bestrijden:

1. verwijder zoveel mogelijk blauwalg handmatig met een tandenborstel of algenkrabber.
2. verwijder overtollige organische stoffen zoals uitwerpselen van vissen, rottende bladerenen en maak het filter schoon.
3. ververs 50% van het water en maak met een tandenborstel ook gelijk het decoratie-materiaal schoon.
4. Gebruik een chemisch middel: wij adviseren gebruik van Easy-life blue exit tegen blauwalg. Dit product maak geen gebruik van antibiotica en is onschadelijk voor vissen, garnalen, slakken en planten.

Hoe eerder u blauwalg behandelt, des te gemakkelijker deze uit te roeien is. Mocht de blauwalg al erg dik en wijdverspreid zijn, dan moet u de behandeling mogelijk meerdere keren herhalen.

Als u de onderliggende oorzaken van blauwalg aanpakt en deze behandelt met Blue-Exit, zou u er geen problemen mee moeten hebben om blauwalg te voorkomen in uw aquarium.

Tenslotte nog dit: in diverse blog-posts kunt u lezen dat u blauwalg kunt bestrijden via een black-out methode, maar wij zijn hier geen voorstander van. Bij de black-out methode wordt de aquarium-verlichting 3-7 dagen volledig uitgezet en soms het aquarium zelfs afgeplakt om het volledig donker te maken. Doel hiervan is om de blauwalg uit te hongeren, maar deze methode kan echter ook schadelijk zijn voor uw aquariumplanten die licht nodig hebben voor de fotosynthese. Bovendien komen de blauwalgen vaak binnen enkele weken dan weer terug.